آون آزمایشگاهی (فور) چیست؟

آون آزمایشگاهی (فور) چیست؟ آون آزمایشگاهی یا فور، یکی از وسایل حیاتی در آزمایشگاه‌ها است که به کاربران اجازه می‌دهد وسایل مختلف را با استفاده از حرارت بالا خشک و استریل کنند. این دستگاه در زمینه‌های متعددی مانند زیست‌شناسی، داروسازی و در پزشکی قانونی مورد استفاده قرار می‌گیرد. از این دستگاه برای انجام فرآیندهایی مانند تخلیه و استریل‌سازی وسایل استفاده می‌شود تا به جلوگیری از انتقال عفونت‌ها و بیماری‌ها کمک کند.

آون آزمایشگاهی قادر است دما را تا بالای ۳۰۰ درجه سانتیگراد افزایش دهد؛ با این حال، انواعی از این دستگاه‌ها وجود دارند که قابلیت افزایش دما را تا ۶۰۰ درجه سانتیگراد دارند. این دستگاه‌ها با تنظیم دمای مناسب و زمان مورد نیاز، وسایل را به‌طور کامل خشک و استریل می‌کنند، این امر باعث اطمینان از سلامت وسایل و همچنین دقت و صحت نتایج آزمایش‌های انجام شده می‌شود.

در ادامه این مقاله سعی داریم شما را با انواع آون آزمایشگاهی آشنا کنیم. پس تا انتهای مقاله همراه ما باشید.

انواع آون آزمایشگاهی چیست؟

۱- آون خشک کن:

این نوع آون آزمایشگاهی که بیشتر در صنایع داروسازی مورد استفاده قرار می‌گیرد، معمولاً دارای محفظه خلا برای عمل خشک کردن تجهیزات است. این دستگاه‌ها برای ایجاد خلا و مکش هوا از یک پمپ خلاء استفاده می‌کنند که در کنار یا زیر دستگاه نصب می‌شود.

جنس بدنه این نوع آون‌ها نیز ممکن است از مواد مختلفی مانند چدن، آلومینیوم یا استیل ضد زنگ باشد. انتخاب جنس بدنه بستگی به مواردی مانند مقاومت در برابر خوردگی، وزن، هدایت حرارت و قابلیت تمیز کردن دستگاه دارد. به طور کلی، این نوع آون آزمایشگاهی با استفاده از خلا، محیطی خشک و استریل برای خشک کردن وسایل و تجهیزات در صنایع داروسازی فراهم می‌کند و با استفاده از پمپ خلاء، فضایی خالی از هوا ایجاد می‌شود که باعث بهبود کارایی و دقت عملیات خشک کردن می‌شود.

۲- آون همرفتی:

آون آزمایشگاهی از نوع همرفتی معمولاً دارای یک فن و یک المنت گرمایشی است که برای ایجاد گرما مورد نیاز برای استریل‌سازی استفاده می‌شود. المنت‌های گرمایشی ممکن است حتی در خارج از دستگاه قرار داشته باشند تا از تابش مستقیم گرما به مواد جلوگیری شود و از آسیب به آن‌ها جلوگیری شود. از طرف دیگر، فن به منظور ایجاد جریان هوا در داخل محفظه استفاده می‌شود که این جریان هوا باعث توزیع یکنواخت دما در داخل آون می‌شود.

این نوع آون‌ها، به دسته‌های مختلفی از جمله همرفت مکانیکی و همرفت جاذبه تقسیم می‌شوند. در این دسته‌ها، از تجهیزات مختلفی مانند پنکه برای ایجاد جریان هوا استفاده می‌شود. در همرفت مکانیکی، جریان هوا به وسیله پنکه یا دیگر وسایل مکانیکی ایجاد می‌شود، در حالی که در همرفت جاذبه، جریان هوا به وسیله تفاوت دماها و چگالی‌ها ایجاد می‌شود. استفاده از این دسته از آون‌ها باعث افزایش کارایی و دقت در استریل‌سازی و خشک کردن مواد در آزمایشگاه می‌شود.

۳- آون heavy duty:

آون‌های heavy duty با تنظیمات خاص و پیشرفته‌ای طراحی شده‌اند که در کاربردهای پیشرفته و فنی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این دستگاه‌ها عموماً برای انجام وظیفه خشک کردن به‌طور موثر و با دقت بالا استفاده می‌شوند. از جمله کاربردهای این دستگاه‌ها می‌توان به صنایع داروسازی، پزشکی، زیست‌شناسی، شیمیایی و موارد مشابه اشاره کرد.

با توجه به ویژگی‌های پیشرفته و تنظیمات دقیقی که در آون‌های heavy duty وجود دارد، این دستگاه‌ها به عنوان ابزارهایی اساسی در فرآیندهای مختلف تولید و پژوهش مورد استفاده قرار می‌گیرند. از طرفی، قابلیت تنظیم دما، زمان و سایر پارامترها در این دستگاه‌ها امکان انجام عملیات خشک کردن با دقت و کارآیی بالا را فراهم می‌کند. به علاوه، ساختار مقاوم و قابل اعتماد این دستگاه‌ها باعث می‌شود که بتوانند حجم کارهای سنگین و پیچیده را به خوبی انجام دهند و نیازمندی‌های صنعتی را برآورده سازند.

تفاوت انکوباتور با آون آزمایشگاهی چیست؟

انکوباتور و آون آزمایشگاهی (فور) دو دستگاه با کاربردهای مختلف در آزمایشگاه‌ها هستند و ویژگی‌های متفاوتی دارند.

انکوباتور عموماً برای کشت و رشد نمونه‌های زنده مانند میکروب‌ها یا سلول‌های مختلف استفاده می‌شود. و محدوده دمایی آن بین ۳۵ تا ۶۵ درجه سانتیگراد قرار دارد. همچنین، انکوباتور به درب شیشه‌ای مجهز است، که امکان مشاهده داخل آن را فراهم می‌کند.

در مقابل، آون آزمایشگاهی یا فور به عنوان وسیله‌ای برای خشک کردن یا استریل کردن تجهیزات استفاده می‌شود. و محدوده دمایی آن از ۷۰ درجه سانتیگراد شروع شده و به دماهای بسیار بالا، حداقل ۳۰۰ درجه سانتیگراد، می‌رسد. این دستگاه‌ها معمولاً به تایمر مجهز هستند که در اجرای عملیات با دقت و صحت بالا مؤثر است.

از لحاظ مصرف برق، به دلیل توان حرارتی بالای آون، مصرف برق بیشتری نسبت به انکوباتور دارد. همچنین، از لحاظ شکل ظاهری، انکوباتور به درب شیشه‌ای مجهز است. که امکان مشاهده داخل آن را فراهم می‌کند، در حالی که محفظه خارجی آون حتما باید عایق‌بندی باشد ‌و از شیشه‌ استفاده نشده باشد.